شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، بر اساس قانون جدید ، آن است که مرتکب ، به نحوی با نیروی انتظامی یا سازمان های مربوطه ، همکاری کرده که این همکاری ، منجر به کشف شبکه ها گردد . با ارائه یک نمونه لایحه تخفیف مجازات ، دادگاه صادر کننده حکم ، می تواند مجازات تعزیری را تا نصف حداقل آن جرم ، تخفیف دهد .
قانون مبارزه با مواد مخدر ، در سال 1367 ، با هدف مقابله با برخی از جرایم مرتبط با مواد مخدر ، به تصویب رسیده و در طی سال های بعد ، از جمله در سال 1369 و سال 1399 ، اصلاح گردید . بر این اساس ، انجام اقداماتی از قبیل تولید ، وارد یا صادر کردن ، نگهداری ، حمل ، توزیع ، دایر کردن مراکز استعمال انواع مواد مخدر و اقداماتی از این قبیل ، جرم انگاری شده و مرتکب ، به مجازات مذکور در قانون ، محکوم می شود .
با این حال ، جرایم مربوط به مواد مخدر نیز ، از جمله جرایم تعزیری می باشند ؛ لذا در برخی شرایط ، قاضی دادگاه ، می تواند حکم به تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر را صادر نماید و از آن جهت که معمولا مجازات های جرایم مواد مخدر ، سنگین هستند ، اطلاع از اینکه شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر بر اساس قانون جدید چیست ، الزامی به نظر می رسد .
به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم به بررسی جهات ، شرایط و میزان تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر بر اساس قانون جدید پرداخته و نحوه درخواست آن را شرح دهیم . در ادامه نیز ، یک نمونه لایحه تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر را نیز ، ارائه خواهیم داد .
جهات تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر در قانون جدید
برای نخستین بار ، در سال 1367 ، قانونی با عنوان قانون مبارزه با مواد مخدر ، به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید که در آن ، انجام اقداماتی همچون تولید ، وارد یا صادر کردن ، نگهداری ، حمل ، توزیع ، دایر کردن مراکز استعمال انواع مواد مخدر و غیر اینها ، جرم انگاری شده و برای آنها ، مجازات در نظر گرفته شد . تا اینکه ، قانون جدید مواد مخدر در سال 1399 ، اصلاح گردید که در آن ، میزان مجازات جرایم مربوط به مواد مخدر ، افزایش یافت .
بر اساس این قانون ، جرایم مربوط به مواد مخدر ، از جمله جرایم تعزیری محسوب می شوند که مقدار و میزان مجازات آنها ، در شرع ، مشخص نشده ؛ لکن قاضی دادگاه ، با توجه به جرم و مجرم ، حکم مجازات را صادر می کند . از آن جهت که در مجازات تعزیری ، بر خلاف مجازات های حدی ، امکان تخفیف در مجازات وجود دارد ، این سوال مطرح می شود که جهات تخفیف در مجازات در جرایم مواد مخدر در قانون جدید ، چیست ؟
در ارتباط با جهات تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر در قانون جدید ، باید گفت که در تبصره ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر ، بیان شده است که تمامی محکومین به مجازات های مواد مخدر که پس از صدور حکم دادگاه ، به نحوی ، با نیروی انتظامی و یا سازمان های عمل کننده ، همکاری داشته باشند و این همکاری ، منجر به کشف شبکه های مواد مخدر شود ، دادگاه می تواند میزان مجازات در جرایم مواد مخدر را تخفیف دهد .
بنابراین ، در خصوص جهات تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر در قانون جدید ، باید گفت که همکاری موثر محکوم علیه با سازمان های مربوطه ، سبب تخفیف مجازات می شود . البته ، برخی ، قایل به آن هستند که استناد به جهات تخفیف مجازات مذکور در ماده 38 قانون مجازات اسلامی نیز ، در مورد جرایم مواد مخدر ، امکانپذیر است و قاضی دادگاه ، می تواند به استناد موارد مذکور در ماده 38 ، میزان مجازات مرتکبین مواد مخدر را کاهش دهد .
لکن به نظر می رسد که این امر ، امکانپذیر نیست و مجازات های مربوط به مواد مخدر ، از شمول این ماده ، مستثنی هستند . بنابراین ، جهات تخفیف در مجازات جرایم مواد مخدر ، منحصر به همان موردی است که ذکر گردید و در ادامه ، شرایط تخفیف این مجازات ها را ذکر خواهیم کرد .
شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر
قانون مبارزه با مواد مخدر ، به صورت کامل ، میزان مجازات های مربوط به جرایم مواد مخدر را شرح داده است . این مجازات ها ، از نوع مجازات های تعزیری محسوب می شوند و به همین دلیل ، در شرایط خاصی ، امکان تخفیف در مجازات جرایم مواد مخدر ، وجود دارد . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر در قانون جدید ، چگونه است ؟
در ارتباط با شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، باید گفت که طبق ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر ، دادگاه ، صرفا در صورت وجود جهات مخففه ، می تواند میزان مجازات ها را تخفیف بدهد که این جهات ، شامل همکاری با نیروی انتظامی یا سازمان های عمل کننده می باشد ؛ به نحوی که منجر به کشف شبکه ها گردد . لذا استناد به جهات تخفیف مجازات ، مذکور در ماده 38 قانون مجازات اسلامی در خصوص این جرایم ، منتفی است .
در این شرایط ، دادگاه صادر کننده حکم مجازات جرایم مواد مخدر ، می تواند بنا به تقاضای نیروی انتظامی و یا سازمان های مربوطه ، به استناد اسناد و مدارک موجود در پرونده ، مجازات جرایم مواد مخدر را ، پس از اصلاح حکمی که قبلا صادر نموده است ، تخفیف بدهد .
یکی دیگر از شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، در موردی که دادگاه ، حکم اعدام مرتکب را صادر کرده باشد ، آن است که تقاضای عفو و تخفیف در مجازات ، می بایست به کمیسیون عفو صادر شده باشد تا در خصوص آن ، تصمیم گرفته شود ؛ فلذا دادگاه ، شرایط صدور حکم تخفیف مجازات اعدام را ، بدون کسب نظر کمیسیون عفو ، نخواهد داشت .
میزان تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر
یکی از مهم ترین سوالاتی که در ارتباط با تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر مطرح می شود ، آن است که در صورت وجود شرایط تخفیف در مجازات ، دادگاه ، به چه میزان ، مجازات قانونی مرتکب را تخفیف خواهد داد ؟ برای پاسخ دادن به این سوال ، در این قسمت ، قصد داریم میزان تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر را شرح دهیم .
در ارتباط با میزان تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، باید گفت که در ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر ، مقرر شده است که در صورت وجود شرایط و جهات مخففه ، دادگاه ، می تواند مجازات های تعزیری را ، تا نصف حداقل مجازات آن جرم ، تخفیف بدهد . به این معنا که اگر برای یک جرم ، حداقل مجازات ده سال حبس تعزیری پیش بینی شده باشد ، دادگاه می تواند آن را به نصف ، تقلیل و تخفیف دهد . البته ، الزامی نیست که دادگاه ، حتما نصف مجازات را تخفیف دهد ؛ بلکه تا میزان نصف آن را می تواند تخفیف دهد .
لازم به ذکر است که اگر مجازات ذکر شده در قانون جدید ، حداقل مشخصی نداشته باشد ، دادگاه می تواند همان مجازات را تا میزان نصف ، تخفیف بدهد . در همین ارتباط ، باید گفت که میزان تخفیف در مجازات جرایم مواد مخدر ، در صورتی که دادگاه ، حکم حبس ابد را صادر کرده باشد ، 15 سال می باشد ؛ لذا میزان تخفیف در احکام حبس ابد ، 15 سال خواهد بود که در ادامه ، نحوه درخواست تخفیف در مجازات مواد مخدر را نیز ، شرح خواهیم داد .
نحوه درخواست تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر
شرایط تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، آن است که دادگاه ، به استناد جهات تخفیف ، می توان مقدار مشخصی از میزان مجازات مرتکب را کاهش داده و یا اینکه مجازات اعدام در ماه حرام یا سایر ماه ها را به مجازات دیگری تبدیل نمود . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که نحوه درخواست تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر به چه صورت است ؟
در خصوص نحوه درخواست تخفیف مجازات در جرایم مواد مخدر ، باید گفت که بر اساس ماده 38 قانون جدید مبارزه با مواد مخدر ، مقرر شده است که خود دادگاه رسیدگی کننده به پرونده ، می تواند در صورت وجود جهات مخففه ، میزان مجازات های تعزیری را ، تا میزان نصف حداقل مجازات ، تخفیف بدهد .
لازم به ذکر است که بر اساس تبصره ماده 38 ، کلیه محکومینی هم که پس از صدور حکم ، با نیروی انتظامی یا دیگر سازمان های مسئول ، همکاری داشته باشند و این اقدام آنها ، منجر به کشف شبکه های مواد مخدر شود ، نیروی انتظامی و یا سازمان مربوطه ، می توانند از دادگاه صادر کننده حکم ، تقاضای صدور حکم تخفیف مجازات را داشته باشند که در این صورت ، دادگاه می تواند با بررسی اسناد ، حکم سابق را اصلاح کرده و میزان مجازات را تا نصف ، تخفیف بدهد .
نوشتن یک دیدگاه